اسامی خانم‏ها را در سریال‏ها بدون ذکر عنوان خانم (فلانی) نمی‏پذیرند و گاهی مثل برخی از سریال‏های فعلی تلویزیون بدون هیچ رعایتی از الفاظ زننده می‏گذرند و.. دست نویسندگان تلویزیون در طول این سالها به شدت بسته بوده و محدودیت و خطوط قرمز مفصل تلویزیون به حدی بوده كه آثار این رسانه معمولاً تحت الشعاع این چهار چوب تعریف نشده قرار گرفته است.

با این حال گاهی نیز از آن سوی بام افتاده‏ایم و برخی آثار بدون هیچ ممیزی و توجهی از سوی مسوولین سیما تولید و پخش می شوند. طی گزارشی در گفت و گو با برخی تهیه کنندگان (اسماعیل عفیفه، امیر پوررحمانی و...) و نویسندگان (مصطفی رستگاری، مهراب قاسم خانی، علیرضا کاظمی پور و...) تلویزیون این مسئله را آسیب‏ شناسی کردیم. جالب اینکه در این باره با نظرات کاملا متفاوت مواجه شدیم. برخی به نمایش عین واقعیت جامعه در آثار تلویزیون اعتقاد دارند و برخی تلویزیون را به عنوان یک رسانه ملی و پرمخاطب، محلی برای ترویج فرهنگ اسلامی و اخلاقی می‏دانستند و استفاده از جملات نادرست و غیراخلاقی در مجموعه‏های نمایشی را مخرب قلمداد کردند...

مهراب قاسم خانی

سخت نگیریم راحت باشیم!

مهراب قاسم‏خانی طنزنویس تلویزیون در این باره نظر کاملاً متفاوتی دارد. او درباره استفاده از جملات گاهی زننده و زشت در دیالوگ نویسی برخی سریال‏های تلویزیونی که برخلاف عرف و فرهنگ جامعه ایرانی است می‏گوید، به نظر من این یک ماجرای کوچک است که نباید خیلی بزرگش کنیم. ما می‏گوئیم فرهنگ غنی داریم و شأن و عرف ایرانی و... اولاً که من اعتقاد دارم که با این جملات و الفاظ به قول شما رکیک که من البته با همین مشکل دارم، شأن و فرهنگ ما پائین نمی آید.

نویسنده سریال «پژمان» می گوید ما می‏گوئیم بهترین تماشاگران دنیا را داریم، در حالیکه یک بار به استادیوم نرفته ایم تا ببینیم این مسئله واقعیت دارد یا خیر؟! من نمی دانم چه کسانی این مسائل را مطرح می‏کنند، اما ما می‏دانیم دوستان بین هم چه اس ام اس‏هایی را رد و بدل می‏کنند.

کافی است شما بروید جلوی یک مدرسه ابتدایی بایستید و ببینید بچه های آن سن و سال چه شوخی‏هایی با هم می کنند. به نظر من فرهنگی که در دل جامعه وجود دارد، یک چیز دیگر است و ما می‏خواهیم به زور اخلاق را به آثار تلویزیونی‏مان تزریق کنیم و در واقع با این کار به خودمان دروغ بگوئیم.

نویسنده سریال «دزد و پلیس» که اخیراً تله فیلم «شرف خانواده فاضل» را به رشته تحریر درآورده است می گوید: ما اگر می‏خواهیم واقعیت جامعه را نشان دهیم نباید به مخاطبمان دروغ بگوئیم. به طور مثال شوخی‏هایی که پرسنل نیروی انتظامی با هم دارند باید در آثار مرتبط با ناجا نیز وجود داشته باشد، باور کنید نمایش واقعی آن به باور تماشاگر نیز کمک می کند.

اگر ما قرار است کار روز انجام دهیم، باید به جامعه بپردازیم. فکر می کنم تازه خیلی کمتر از آن چیزی که در جامعه وجود دارد در آثار ما دیده می‏شود. اگر ما کار تخیلی می‏کنیم و تصمیم داریم آن جامعه آرمانی که مدنظرمان هست را نشان دهیم، موضوع دیگری است اما اگر تصمیم داریم واقعیت را نشان بدهیم، نباید به مردم دروغ بگویم.

مهراب قاسم‏خانی می گوید: ما این همه سال سعی كردیم اخلاق مدارانه رفتار كنیم (در آثار نمایشی مان)مگر نتیجه ای داد؟ مگر می‏توان گفت بیائید در آثارمان فرهنگ‏سازی كنیم تا دیگر مردم در جامعه با هم از این نوع شوخی‏های زننده نكنند؟! شوخی‏های قومی از قبل از انقلاب داشتیم و الان هم داریم و اگر در رسانه یك بار تكرار شود و با لهجه‏ای شوخی كنیم، هزار نفر شكایت می كنند، ولی در زندگی‏های خصوصی‏مان پر است از این شوخی ها! او می افزاید: فكر می‏كنم با این سانسورها داریم یك دروغ گنده به خودمان و مردم می‏گوئیم. اگر هدف این است كه فرهنگ را در جامعه اصلاح كنیم باید شیوه ای نو استفاده كنیم چون این 40-30 سال كه از این راه رفته‏ایم مشخصا در جامعه امروز جواب نداده است، چون فرهنگ ما تغییر نكرده، ما هنوز در استادیوم همان حرف‏ها را می زنیم و تازه بچه‏ها از سن بسیار پایین‏تری تغییر دیالوگ می دهند. شوخی‏هایی كه ما در دبیرستان با هم می‏كردیم، امروز در دبستان هم برای بچه ها گفته شده است، پس باید شیوه‏ای دیگر داشته باشیم. فكر كنم بهتر است راحت باشیم و سخت نگیریم. آنهایی كه بهشان برخورده است یا از خانه بیرون نمی‏روند یا به خودشان دروغ می‏گویند.

مصطفی رستگاری

فرهنگ رسمی لاغر و فرهنگ غیررسمی چاق

نویسنده سریال «راستش را بگو» که این روزها مشغول دفاع از پایان نامه دکترایش است در این خصوص می‏گوید: مگر جمله زننده و احیاناً زشت هم در دیالوگ‏ ها وجود دارد، پنجاه مرتبه فیلمنامه‏ها بازخوانی می‏ شود حتی شخصیت‏ها اجازه ندارند با نام کوچک یکدیگر را صدا بزنند چه برسد به اینکه از جملات زشت و زننده استفاده کنیم. رستگاری معتقد است در طبقه بندی فرهنگ رسمی و غیر رسمی می بینیم فرهنگ رسمی خیلی لاغر است و فرهنگ غیررسمی خیلی فربه و چاق یعنی چیزی که در محافل رسمی و رسانه‏های رسمی گفته می‏شود به مراتب با ادبیات و گویش موجود در ادبیات غیررسمی متفاوت است. اگر شما دقت کنید متوجه می شوید آنچه در فرهنگ رسمی ما در مراکز دولتی و رسانه های رسمی مطرح می شود با واقعیت اجتماع متفاوت است.

تغییرات اجتماعی با شتاب بالا در جامعه صورت می‏گیرد و اجتماع رسمی همیشه عقب است از این ماجرا، مدام می‏بینیم که تصمیم گرفته می‏شود این رفتار باشد یا نباشد، بخشنامه می شود که این باشد یا نباشد. بلوتوث را چه کنیم؟! فیس بوک باشد نباشد؟ ما به آن حرکت با شتاب نمی‏رسیم. در حالیکه انسان قشر متعادل اجتماع امروز هم به این دوگانگی عادت کرده است، از این به آن گاه در حرکت است. نویسنده فیلم سینمایی چهل سالگی معتقد است: ما در سریال‏های تلویزیونی مان همه چیز را پخش می‏کنیم بدون اینکه کوچکترین راه حلی نشان بدهیم.

ما به اسم نمایش واقعیت‏ های اجتماع، همه جور رفتار را نشان می‏دهیم، کلی انرژی منفی داریم در سریالی که مخاطب آن جوانان و نوجوانان اجتماع هستند در حالیکه هیچ دستورالعملی برای آن نداریم. من فکر می‏ کنم اینکه ما اعلام کنیم از الفاظ رکیک در سریال‏ها استفاده شود یا نشود هیچ تاثیری ندارد. شما در آثار طنز می‏بینید که عمدتاً از همان فرهنگ مخفی غیر رسمی استفاده می‏شود برای خنداندن مخاطب، مخاطب ایرانی هم می‏خندد چون برایش تازگی دارد. شما دراکثر آثار قوی سینمایی کمدی یا حتی ضعیف (به لحاظ فروش) می‏بینید که در دیالوگ ها با گفتمان اروتیک شوخی می‏شود.

یک زمان در شبکه سوم کمی با دست باز آثار روی آنتن می‏رفت در همان زمان عمدتاً آثار طنز با همین فاکتورها (کمی بیشتر، کمی کمتر) تولید می‏شد و بسیاری از کمدی‏کاران ما با حرکت به سمت همان گفتمان غیررسمی می‏توانستند آثارشان را با اقبال روبرو کنند.

امیر پور رحمانی

الان خیلی از خانواده ها با تلویزیون قهرند

امیر پوررحمانی تهیه کننده سریال‏های تلویزیونی درباره استفاده از الفاظ زشت در سریال‏ ها گفت: با توجه به اینکه سالها در آموزش و پرورش حضور داشته‏ام (تهیه کننده سیمای مدرسه، معلم و مدیر) معتقدم که استفاده از کلمات زشت و زننده در فرهنگ خانواده و فرزندانشان به شدت تاثیر مخرب خواهد داشت.

او ادامه داد: متاسفانه نظارتی روی این مسائل صورت نمی‏گیرد و قوام و انسجام خانواده‏ها به خطر می‏افتد. برخی سازندگان آثار تلویزیونی به خاطر اینکه عده‏ای را به خنده بیندازند، از این کلمات زشت استفاده می‏کنند. حتی نوع استفاده از این کلمات در جای خود بدآموزی دارد و بازخوردهای بدی را در پی خواهد داشت.

وی افزود: در حال حاضر در حیطه سریال سازی ما به یک کارشناس خانواده نیاز داریم که روی این سبک مسائل نظارت کند و این حتی به عقیده من از نان شب هم واجب‏تر است که باید در کنار یک فیلم‏نامه‏نویس یک کارشناس مسائل تربیتی نیز قرار دهیم. مسئله‏ای که در همه آثار خودم آن را رعایت می‏کنم و نحوه درست رفتار کردن والدین با فرزندان را نشان می‏دهم. من مثل خیلی از سریال‏ها نیامدم از قسمت اول بدآموزی رانشان دهم و در قسمت آخر بگویم اینها بدآموزی داشت(!) و درستش کنم. او معتقد است: متاسفانه الان خیلی از خانواده‏ها با تلویزیون قهر کرده‏اند و همه اینهایی که گفتم بی‏دلیل به عدم تماشای تلویزیون توسط مردم نیست.

تهیه کننده سریال «آسمان همیشه ابری نیست» اضافه کرد: امام خمینی(ره) گفتند: تلویزیون مثل دانشگاه عمل می‏کند. اگر به این جمله دقیق نگاه کنیم، می‏بینیم که وظیفه دانشگاه تعلیم و تربیت است، اما متاسفانه این روزها از این رسالت خود بازمانده است.

او ضمن اشاره به استفاده از این الفاظ نادرست در برنامه‏های کودک؟ به «بانی فیلم» گفت: حتی در برنامه‏های کودک ما هم مسائل مناسبی مطرح نمی‏شود. در برنامه فیتیله‏ها که یکبار خودم دیدم که چه الفاظ رکیکی به کار می‏رفت(!) و یادم است بلافاصله بعد برنامه با عوامل تماس گرفتم و به آنها تذکر دادم.

آنها مخاطبشان کودکان هستند، اما شوخی‏ هایی که به بزرگترها مربوط است را در برنامه‏شان به کار می برند. اما به عقیده من حتی اگر شده مدتی برنامه کودک نداشته باشیم اما با یک کارشناسی درست و نظارتی منطقی برگردیم.

این تهیه‏کننده افزود: جالب است که آموزش و پرورش برای همه مسئولان از درجه اهمیت بالایی برخوردار است اما در این چند ساله اخیر چه برنامه‏ ای داشته‏ایم که به این مسئله بپردازد؟ ضمن اینکه حتی گاهی اوقات مطرح کردن برخی الفاظ رکیک در قالب اینکه این را دیگر نباید به کار ببریم هم آسیب‏های جدی‏ای را به دنبال خواهد داشت.

پوررحمانی در پایان گفت: هر مسئله‏ای باید درست مطرح شود، چرا که معتقدم حتی چهره برخی بازیگرها، استفاده از نوع دیالوگ‏ هایشان،طرح برخی قصه ها و ساعات بد پخش آنها نیز بدآموزی دارد.

علیرضا کاظمی پور

حتی كارتونها هم پر است از الفاظ ركیك!

علیرضا کاظمی پور نویسنده مجموعه تلویزیونی «خوش نشین‏ها» درباره استفاده از کلمات زشت در دیالوگ‏های برخی از سریال‏های تلویزیون اینگونه گفت: شاید نظراتم زیاد درست نباشد، چرا که مدتی است تلویزیون نگاه نکرده‏ام، اما اگر بخواهیم از نظر اخلاقی به این قضیه نگاه کنیم، متوجه می‏شویم که در طولانی مدت مشکل ساز خواهد شد و ممکن است فرهنگ خانواده‏ها را تحت تاثیر قرار دهد.

او ادامه داد: استفاده از این کلمات به طور قطع بد‏ آموزی دارد که باید نظارتی دقیق روی آن صورت گیرد. این نویسنده به «بانی فیلم» گفت: در همه کشورها برای هر برنامه‏ای چه در تلویزیون و چه در سینما محدوده سنی تعیین می‏ کنند و به مخاطب هشدار می‏دهند که محدوده سنی این برنامه برای مثال 18 سال به بالاست و بدین صورت هر فردی با توجه به سن خود پای آن برنامه می‏نشیند و دیگر بحث بدآموزی مطرح نیست، اما در کشور ما متاسفانه این رده‏بندی وجود ندارد و به همین دلیل شاهد چنین مسائلی خواهیم بود.

وی اضافه کرد: حتی اگر برخی برنامه‏ها که مخاطب خاصی دارند را در ساعات به خصوصی پخش کنند نیز بهتر است و به این مسئله کمک خواهد کرد.

او درباره جذابیت اینگونه آثار برای مخاطب گفت: در شرایطی هم سخت‏گیری در کار نویسنده‏ ها باعث می شود تا آنچه مدنظر اوست به مخاطب منتقل نشود. بدین ترتیب جذابیت کار نویسندگان برای مخاطب کمتر خواهد شد و در شرایطی ممکن است مخاطبش را از دست بدهد.البته شاید این الفاظ در متن هم نباشد و خود بازیگر با مشورت کارگردان آنها را به زبان بیاورد.

نویسنده سریال «میوه ممنوعه» ادامه داد: تفکیک شبکه کودک از سایر شبکه ها کار بسیار درستی است، البته به این شرط که واقعا برنامه‏ هایشان مناسب این سنین باشد.

وی گفت: در وهله بعدی اینکه خانواده‏ها نیز باید روی تلویزیون دیدن فرزندانشان نظارت کنند و بدانند که کدام شبکه برای آنها مناسب‏تر است.در این صورت نویسنده‏ها هم متوجه می‏شوند که چطور بنویسند.

او در پایان گفت: حتی برخی از کارتون‏هایی که برای کودکان دوبله می‏شود هم پر است از الفاظ رکیک و زشت و بهتر است تا در این زمینه هم نظارتی صورت گیرد.

اسماعیل عفیفه

هیچ نویسنده ای حذف الفاظ زشت را ممیزی نمی داند

عفیفه تهیه کننده سریال «پس از باران» درباره استفاده از کلمات زشت در سریال‏ها به «بانی فیلم» گفت: البته به ندرت شاهد این مسئله هستیم و به طور معمول کار درستی نیست.

وی نیز ضمن اشاره به درج مخاطب برای هر کاری ادامه داد: در همه کشورهای دنیا رده سنی برای سریال‏ها در نظر گرفته می‏شود، اما در ایران چنین اتفاقی نمی‏افتد. در مقابل کودکان هم نمی‏شود ممانعت کرد و نگذاشت برخی از برنامه‏ها را ببینند. او افزود: تلویزیون ما رسانه‏ای فراگیر است که اکثر محدوده‏های سنی پای آن می نشینند.

به همین خاطر باید نظارتی صحیح روی الفاظ به کار برده شده در سریال‏ ها صورت گیرد که اغلب به فضاسازی سریال‏ها هم کمکی نخواهد کرد.تهیه کننده سریال «میوه ممنوعه» ادامه داد: شاید عده‏ای از مخاطبان با شنیدن برخی از این دیالوگ‏ها لذت ببرند، اما در رسانه ملی یک سری چارچوب‏ها باید رعایت شود. وی درباره خودسانسوری نویسنده‏ها به خاطر عدم استفاده از الفاظ زشت گفت: معتقدم مسئله اصلی نویسنده‏ها درمورد سانسور و ممیزی این نیست و هیچ نویسنده‏ای نمی‏گوید اگر کلمات زشت از متنم حذف شود کارم دچار سانسور خواهد شد. وی افزود: اگر خودسانسوری هم می‏ شود، به خاطر مضامین دیگری است که در این صورت به عهده تلویزیون است. موضوعات متنوع‏تری را برای مخاطبش به تصویر بکشد. عفیفه در پایان گفت: کودکان به شدت تحت تاثیر چنین کلماتی قرار می‏گیرند و در اغلب موارد دیدیم که این کلام‏ها تبدیل به تکیه کلام‏ های مردم در کوچه و خیابان می‏شود و تب فراگیری را در جامعه ایجاد می‏کند

نظرات شما عزیزان:

نام :

آدرس ایمیل:

وب سایت/بلاگ :

متن پیام:

نظر خصوصی

 کد را وارد نمایید:

 

 

 

عکس شما

آپلود عکس دلخواه: